در یک تعریف کلی، کابل از چندین سیم هادی الکتریکی که درون غلافی جمع شده‌اند، تشکیل شده است. کابل‌ها انواع مختلفی دارند که در جهت انتقال جریان برق قوی، ضعیف یا متوسط استفاده می‌شوند. دو نوع از مهم‌ترین و پرکاربردترین کابل‌ها، کابل افشان و کابل مفتولی می‌باشد. حال اگر مایلید بدانید با این دو نوع کابل، فرق بین کابل افشان و کابل مفتولی و شباهت‌های آنها با یکدیگر و یا اینکه استفاده از کدام نوع کابل بهتر است، آشنا شوید، با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.
کابل افشان
کابل افشان که نام دیگر آن کابل نرم است، کابلی بسیار انعطاف‌پذیر می‌باشد. دلیل نرمی و انعطاف‌پذیری آن این است که بتواند به راحتی خم شود و در قسمت‌های مختلف با دسترسی کم و فواصل کوتاه استفاده شود. این مدل کابل از دو یا چند سیم تک رشته افشان که هادی آنها از جنس مس آنیل یا اندود است، تشکیل شده است. همچنین دارای یک رسانا و یک عایق می‌باشد که قطر مفتول‌های هر رسانا استاندارد و یکسان می‌باشد.
درکابل‌های سبک آمیزه پی وی سی از نوع پلیمر پی وی سی/ دی به عنوان عایق استفاده می‌شود. و در کابل‌های افشان قدرت، پی وی سی از نوع پلیمر پی وی سی/ ای به عنوان عایق مقاوم به کار گرفته می‌شود. انواع مختلفی از کابل افشان بر اساس میزان انعطاف‌پذیری و ولتاژ ساخته و در بازار عرضه می‌شود؛ اما به طور کلی، کابل افشان را به دوسته گرد و تخت تقسیم می‌کنند که هر کدام دارای ویژگی‌های خاص و کاربردهای متفاوتی می‌باشند. به طور معمول از این کابل‌ها در تاسیسات صنعتی و ساختمان سازی استفاده می‌شود.
کابل مفتولی
کابل مفتولی که آن را با نام کابل خشک، کابل سخت، کابل تک لایه، می‌شناسند، کابلی با انعطاف‌پذیری پایین می‌باشد. این کابل از چندین رشته سیم مفتول ساخته شدهاست که می‌تواند جریان برق را به خوبی انتقال دهد. به طور معمول رسانا مورد استفاده در آن از جنس فلز مس است و با روکش پی وی سی عایق شدهاست. همچنین انواع مختلفی از آن ساخته و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی
همان‌طور که می‌دانید انرژی الکتریکی تولید شده در نیروگاه‌ها به مکان‌های مورد نیاز منتقل می‌شود که این عمل انتقال توسط کابل صورت می‌گیرد. کابل افشان و کابل مفتولی دو نوع از این کابل‌ها می‌باشد. تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی شامل موارد زیر است.
- انعطاف‌پذیری: انعطاف‌پذیری نوع مفتولی نسبت به افشان پایین‌تر می‌باشد چراکه مفتولی از یک رشته ساخته شدهاست و به راحتی خم نمی‌شود؛ اما افشان از رشته‌های ظریفی تشکیل شدهاست که دلیل انعطاف‌پذیری آن می‌باشد. بنابراین هرچه رشته‌های داخل سیم بیش‌تر باشد، انعطاف‌پذیری نیز بیش‌تر خواهد بود.
- مقاومت اهمی: مقاومت نوع مفتولی به علت تنیده‌شدن رشته‌ها و طول کابل‌ها از نوع افشان بیش‌تر است. دقت داشته باشید مقاومت اهمی کم‌تر بهتر است چراکه کابل جریان بهتری را انتقال می‌دهد و افت ولتاژ کم‌تری ایجاد می‌کند.
- استحکام: از نوع مفتولی بیش‌تر در زیر زمین یا درون دیوار استفاده می‌شود. بنابراین طبیعتا باید از استحکام بالایی برخوردار باشد. به طور کلی استحکام نوع مفتولی از نوع افشان بیش‌تر می‌باشد.
- هزینه: هزینه استفاده از کابل مفتولی از کابل افشان در یک سایز، کم‌تر است.
- مسافت: کابل مفتولی را می‌توان در مسیرهای طولانی استفاده کرد چراکه مقاومت بالایی دارد. همچنین به علت داشتن رشته‌های کم‌تر و رسانا تک رشته، کم‌تر دچار اتصالی می‌شود.
- خوردگی: نوع مفتولی نسبت به افشان مقاومت بیش‌تری در برابر خوردگی از خود نشان می‌دهد.
- حرکت الکترون‌ها: به علت اینکه سطح خارجی هادی نوع مفتولی بیش‌تر از نوع افشان است، حرکت الکترون‌ها در نوع مفتولی بیش‌تر می‌باشد.
- محل نصب: در مکان‌هایی که نیاز به کابل متحرک است یا نیاز است که کابل به صورت متناوب پیچانده‌شود مانند پریزهای صنعتی از نوع افشان استفاده می‌شود؛ اما در مکان‌هایی که به کابل ثابتی نیاز است، به عنوان مثال هنگامی که نیاز است کابل به صورت ثابت بر روی زمین نصب شود، از نوع مفتولی استفاده می‌شود.
شباهت کابل افشان و کابل مفتولی
با وجود تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی، هر دو کابل یک هدف را دنبال می‌کنند و آن، انتقال جریان برق است. در هر دو نوع کابل از یک غلاف محافظ و عایق الکتریکی استفاده شدهاست. هر دو رسانای الکتریکی هستند بدین معنا که جریان الکتریکی را برای اتصال لوازمی که نیاز به برق دارند، حمل می‌کنند. جنس آنها به طور کلی از مس می‌باشد و با برخی مواد عایق، مانند پی وی سی پوشیده‌می‌شود.
کابل افشان بهتر است یا کابل مفتولی
با توجه به فرق بین کابل افشان و کابل مفتولی شاید این سوال برای شما مطرح شود که کدام یک بهتر است. اما در واقع این تفاوت‌ها باعث شدهاست تا کاربرد آنها متفاوت شود و از هر یک در مکان خاصی استفاده‌شود.
از نوع افشان در موارد زیر استفاده می‌شود.
- کاربردهای مسکونی و تجاری با ولتاژ پایین
- کاربردهای داخلی مانند دستگاه‌های الکترونیکی
- سیستم‌های روشنایی که نیاز به انعطاف‌پذیری بالا دارند
- اتصالات در لوازم برقی
- اتصال لوازم برقی منزل و ماشین‌آلاتی که به صورت ثابت کابل به دوشاخه آنها متصل می‌شود
- همچنین کابل افشان گزینه مناسبی در پمپ‌های آب می‌باشد.
و از نوع مفتولی در شرایطی که سیم کشی شما ثابت است یا هنگامی که نیاز به پیچیدگی و انعطاف زیادی ندارید، می‌توان استفاده کرد. کابل مفتولی در موارد زیر کاربرد دارد.
- کاربردهای ولتاژ بالا
- کاربردهای صنعتی
- در انتقال نیرو در ساختمان‌های بزرگ به علت مقاوم بودن در برابر تنش‌های مکانیکی
- زیر یا روی گچ، دیوارهای آجری یا بتنی
- همچنین برای ارسال برق در فواصل طولانی
- توزیع برق نیروگاه، تابلو برق، لوله‌های خرطومی
کلام پایانی
همان‌گونه که تا به حال دریافتید کابل‌ها نقش مهمی در اتصال سیستم‌های مختلف و راه‌اندازی آنها دارند. انواع مختلفی از کابل‌ها وجود دارد و با توجه به ویژگی‌های خاصی که دارند در مکان‌های مختلف مورد استفاده واقع می‌شوند. کابل مفتولی و کابل افشان انواعی از کابل‌ها هستند و سعی ما در این مقاله بر این بود تا در ارتباط با این دو نوع کابل، تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی و شباهت‌های آنها با یکدیگر، اطلاعات جامع و کاملی در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. از همراهی شما سپاس‌گزاریم.
